Bezwarunkowy Dochód Podstawowy w Polsce: każdy otrzyma 1300 zł! Oto, co musisz wiedzieć o nowym świadczeniu [13.06.2023]

Kwota 1300 zł trafi do każdej osoby bez względu na poziom zarobków, dzietność, sytuację rodzinną, wiek czy poziom edukacji. W Polsce planuje się wprowadzenie nowego świadczenia o nazwie Bezwarunkowy Dochód Podstawowy.

Fot. Shutterstock

Co to jest bezwarunkowy dochód podstawowy?

Bezwarunkowy Dochód Podstawowy to rodzaj świadczenia, które zdobyło uznanie w kilku krajach na świecie. Charakteryzuje się tym, że nie ma żadnych kryteriów kwalifikacyjnych – każdy ma prawo do otrzymania tych środków. Wśród krajów, które zdecydowały się na wdrożenie tego modelu, są Finlandia, Francja i Włochy. Indie także badały możliwość wprowadzenia tego świadczenia. Wyniki pierwszych badań są już dostępne i coraz więcej krajów decyduje się na wprowadzenie tego programu. Niedawno pojawiły się informacje o nowym programie w Wielkiej Brytanii, gdzie 30 osób otrzyma co miesiąc 1600 funtów (około 8300 zł) przez okres dwóch lat. Mimo że grupa jest niewielka, świadczenie jest pokaźne.

Rządy badają wpływ tego świadczenia na życie odbiorców, analizując, czy podejmują dodatkową pracę, czy rezygnują z niej, czy ich standard życia się poprawia, czy bardziej dbają o higienę i czy inwestują w swoją edukację, czy też wydają pieniądze na dobra konsumpcyjne. Istnieje przekonanie, że regularne otrzymywanie określonej sumy może skłonić ludzi do zmiany stylu życia i dążenia do jego podtrzymania, na przykład przez poszukiwanie nowej pracy.

Tak badają w Europie i na świecie

Różne kraje przeprowadziły już eksperymenty lub są w trakcie ich realizacji. Wyniki są zróżnicowane. Wszystkie osoby, które otrzymują dodatkowe środki, wydają się być bardziej zadowolone z życia. Większość z nich zaczyna dbać o swoje zdrowie. Jednak tutaj podobieństwa się kończą. W niektórych krajach odnotowano wzrost zatrudnienia, w innych pozostało ono na tym samym poziomie, a jeszcze w innych odnotowano niewielki spadek. W niektórych krajach zaobserwowano wzrost popytu na kosmetyki, w innych zmniejszenie spożycia mięsa, a wzrost spożycia owoców i warzyw.

W Finlandii opublikowano pierwsze wyniki eksperymentu przeprowadzonego w 2018 roku, w którym 2000 osób otrzymywało miesięcznie po 560 euro. Uczestnicy zauważyli znaczną poprawę w jakości życia, choć nie odnotowano wzrostu zatrudnienia. W Indiach odnotowano wzrost spożycia warzyw, owoców i mięsa, poprawę higieny oraz, co ciekawe, zmniejszenie spożycia alkoholu. Zauważono także, że beneficjenci bardziej dbają o swoje zdrowie.

W Wielkiej Brytanii niedawno rozpoczął się pilotażowy program, w ramach którego uczestnicy otrzymają 1600 funtów miesięcznie, co przekłada się na ponad 8000 zł. Program obejmie 30 osób mieszkających w Jarrow oraz w dzielnicy East Finchley w Londynie. Wybór lokalizacji nie był przypadkowy, prawdopodobnie chodzi o zrozumienie, jak pieniądze są wydawane przez mieszkańców małych miejscowości oraz dużych miast. Pilotaż potrwa dwa lata.

1300 zł dla każdego obywatela Polski?

W Polsce także planowane są eksperymenty z bezwarunkowym dochodem podstawowym. Początkowo zakładano, że określona suma środków zostanie przeznaczona dla części mieszkańców województwa warmińsko-mazurskiego, regionu, który boryka się z wieloma problemami. Planowane świadczenie w wysokości 1300 zł miałoby być wypłacane co miesiąc przez dwa lata.

Przygotowania są już zaawansowane i władze województwa wyraziły zgodę na realizację programu. Jednak z powodu inflacji, brakuje funduszy na uruchomienie programu. Planowano rozpocząć w marcu 2023, ale data ta uległa zmianie i nowy termin nie jest jeszcze znany.

Prawdopodobnie nie będzie wymagane składanie żadnych dokumentów. Osoby wybrane do udziału w programie po prostu otrzymają 1300 zł miesięcznie przez dwa lata. Nie będzie żadnych kryteriów dochodowych, status rodzinny i wiek również nie będą miały znaczenia. Ograniczeniem będzie jedynie obszar, na którym program zostanie przeprowadzony, ale istnieje szansa, że po pierwszych wynikach program zostanie rozszerzony na inne regiony.

Wiadomo już, że program zostanie wprowadzony w następujących gminach:

• Barciany,
• Bartoszyce (gmina wiejska),
• Braniewo (gmina wiejska),
• Budry,
• Dubeninki,
• Górowo Iławeckie,
• Lelkowo,
• Sępopol,
• Srokowo.

Michał Wierzbicki

W Krakowie w Pigułce właściwie od początku stworzenia redakcji. Michał jest redaktorem zajmującym się tematami ogólnymi i ciekawostkami, nierzadko zahaczając o Kraków.