System kontroli papierosów w całym kraju: Recepty i pozwolenia na palenie [4.07.2023]
Wygląda na to, że dni tradycyjnych papierosów są policzone. Społeczność międzynarodowa, w tym Unia Europejska, podejmuje coraz bardziej zdecydowane działania przeciwko paleniu, a jeden kraj nawet wprowadza całkowity zakaz palenia. W celu egzekwowania tego zakazu, papierosy będą dostępne jedynie na podstawie recepty, w wyznaczonych punktach dystrybucji.
Fot. Pixabay
Marlboro, jedna z najbardziej rozpoznawalnych marek, zdecydowała o zaprzestaniu produkcji papierosów i skupieniu się na innowacyjnych produktach tytoniowych, takich jak podgrzewacze.
Wiodący producenci tytoniu dostrzegają rosnącą tendencję do wprowadzania coraz bardziej rygorystycznych przepisów dotyczących sprzedaży i użytkowania tytoniu. Polska również planuje podjąć radykalne kroki w tej kwestii, co sugerują najnowsze wypowiedzi ministra zdrowia. Pierwsze przepisy w tej sprawie już zostały wprowadzone.
Pierwszym krajem, który stawia czoło paleniu, jest Holandia. Pracuje się tam intensywnie nad wprowadzeniem kompleksowego zakazu sprzedaży papierosów od 1 lipca 2024 roku. Niektóre sklepy dołączają do tej inicjatywy dobrowolnie, a obecnie już zaprzestały sprzedaży produktów tytoniowych. Wprowadzenie zmian dotknie około 6,5 tysiąca punktów sprzedaży.
Całkowity zakaz będzie obowiązywał na terenie całego kraju. Papierosy będzie można nabyć jedynie w wyznaczonych miejscach, po uzyskaniu specjalnego zezwolenia od lekarza, na podstawie recepty lub zaświadczenia. Holandia dąży w ten sposób do stworzenia przestrzeni wolnej od dymu tytoniowego dla przyszłych pokoleń, które nie będą miały doświadczeń związanych z paleniem.
Inne kraje również podążają śladami Holandii, dążąc do osiągnięcia statusu „kraju wolnego od tytoniu”, gdzie mniej niż 5% populacji będzie uzależnione od palenia. Szwecja ma szanse osiągnąć ten cel w 2024 roku, a Wielka Brytania planuje zredukować odsetek palaczy do 5% do 2030 roku i jest blisko realizacji tego zadania. Według raportu UE, od 2013 roku 17 europejskich państw wprowadziło surowe przepisy antytytoniowe. Najbardziej restrykcyjne regulacje obowiązują w Irlandii, Grecji, Bułgarii, Malcie, Hiszpanii i na Węgrzech. Irlandia była pierwszym krajem, który wprowadził zakaz palenia w miejscach publicznych. Reklama produktów tytoniowych jest tam również zakazana, a akcyza na tytoń należy do najwyższych w Unii Europejskiej. Średni koszt paczki papierosów w Irlandii wynosi 54 złote (12 EUR), a popularne marki kosztują około 67 złotych (15 EUR). Również sieci detaliczne w USA i Europie wprowadzają własne ograniczenia w sprzedaży papierosów. Lidl planuje zakończenie sprzedaży tych produktów w Danii od 2028 roku, a zakaz ten może zostać rozszerzony na całą Unię Europejską.
Polska również wprowadza surowsze przepisy antynikotynowe. Chociaż polityka antytytoniowa rozwija się wolniej niż w niektórych innych krajach, rząd wydaje się zdecydowany na zaostrzenie działań. Od 2010 roku obowiązuje zakaz palenia w miejscach publicznych, z wyjątkiem wyznaczonych stref. Zmiany w przepisach koncentrują się na ograniczaniu miejsc, w których można palić, edukacji na temat szkodliwości palenia oraz ograniczaniu reklamy produktów tytoniowych.
Nowelizacja ustawy lekowej wprowadza zakaz używania tytoniu mentolowego w papierosach, podgrzewaczach i tytoniu do samodzielnego skręcania. Nowe przepisy dotyczą nie tylko tradycyjnych palaczy papierosów, ale także osób korzystających z podgrzewaczy tytoniu – coraz bardziej popularnej alternatywy uważanej przez niektórych za mniej szkodliwą.
Ministerstwo zdrowia dąży do ograniczenia palenia poprzez trzy główne filary. Po pierwsze, nie będzie preferencji dla alternatyw dla tradycyjnych papierosów, ponieważ ich mniejsza szkodliwość nie jest jeszcze potwierdzona, a skutki nowych wyrobów dla organizmu ujawnią się dopiero po wielu latach. Wszystkie produkty tytoniowe, zarówno te nowe, jak i tradycyjne, powinny podlegać tym samym ograniczeniom i regulacjom.
Minister Niedzielski uważa, że unijna dyrektywa antytytoniowa nie działa w sposób skuteczny i nie przyniosła zamierzonych efektów w redukcji palenia. Polska zamierza wnioskować o wprowadzenie zmian w dyrektywie. Ministerstwo zdrowia planuje również zakazać aromatyzowanych tytoni i innych podobnych produktów.
Ostatnim, ale być może najważniejszym aspektem jest kwestia cen produktów tytoniowych. Minister Adam Niedzielski zauważa, że państwo ma możliwość manipulowania ceną produktów poprzez podwyższenie akcyzy. Planuje się podniesienie akcyzy na papierosy i e-papierosy, aby koszt tych produktów był bardziej odczuwalny dla konsumentów. Celem takiego działania jest również zapobieżenie przechodzeniu od e-papierosów do tradycyjnego palenia tytoniu.
W Krakowie w Pigułce pracuje na stanowisku redaktora. Zajmuje się tematami miejskimi. Lubi poznawać nowych ludzi i nowe miejsca.