1300 bez wyjątku. Dochód podstawowy w Polsce! [31.07.2023]
Nowe podejście znacząco przekształci politykę socjalną w naszym kraju. Uruchomiliśmy program pilotażowy, który zakłada wdrożenie bezwarunkowego dochodu podstawowego, zapewniającego każdemu obywatelowi miesięczny przychód w wysokości 1300 złotych.
Fot. Pixabay
Bezwarunkowy dochód podstawowy (BDP) to koncepcja społeczno-ekonomiczna opierająca się na równomiernym i ustawowym podziale pieniędzy pomiędzy wszystkich obywateli, bez względu na ich status finansowy. Obywatel nie musi wykonywać żadnych świadczeń ani płatności w zamian. Celem BDP jest zapewnienie minimalnej stabilności finansowej, eliminując potrzebę poszukiwania innych źródeł dochodów lub korzystania z systemu opieki społecznej. Jest to odpowiedź na problemy powstałe w wyniku procesów automatyzacji, które mogą zastąpić większość prac wykonywanych przez ludzi.
Decyzja o wdrożeniu tej inicjatywy jest już faktem. Pilot wprowadzony zostanie na Warmii i Mazurach. Wszystkie przygotowania do wprowadzenia programu są już gotowe, teraz tylko czekamy na fundusze potrzebne do jego uruchomienia. Początkowo planowano go na marzec 2023, ale przesunięto go z powodu wysokiej inflacji.
Kluczowym założeniem bezwarunkowego dochodu podstawowego jest zapewnienie każdemu obywatelowi dostatecznych środków na pokrycie podstawowych potrzeb, takich jak jedzenie, mieszkanie, opieka zdrowotna i edukacja. BDP ma na celu gwarantować przyzwoity standard życia dla wszystkich, eliminując barierę ubóstwa i niedostatku.
Obrońcy BDP twierdzą, że wprowadzenie takiego systemu może przynieść społeczeństwu wiele korzyści, takich jak redukcja nierówności społecznych, poprawa poczucia stabilności finansowej, promowanie mobilności społecznej, stymulowanie przedsiębiorczości i innowacyjności, a także uproszczenie systemów wsparcia społecznego, co z kolei obniża koszty administracyjne.
Przykłady BDP na świecie
Istnieją różne modele bezwarunkowego dochodu podstawowego, które różnią się wysokością świadczenia i metodą finansowania programu. Obecnie BDP jest stosowany w różnych formach w niektórych krajach i testowany eksperymentalnie w innych, ale na razie nie znalazł powszechnego zastosowania na całym świecie.
- Finlandia: W latach 2017-2018 Finlandia przeprowadziła eksperyment z bezwarunkowym dochodem podstawowym na grupie wybranych osób. Badanie miało na celu ocenę wpływu BDP na sytuację finansową i życie uczestników. Po zakończeniu eksperymentu, nie podjęto jednak decyzji o jego stałym wdrożeniu.
- Kanada: W latach 1974-1979 prowincja Manitoba przeprowadziła eksperyment znany jako „Mincome”, w ramach którego pewna grupa ludzi otrzymywała bezwarunkowy dochód podstawowy. Wyniki tego badania analizowano pod kątem wpływu na zatrudnienie, zdrowie i inne aspekty życia, ale eksperyment nie został kontynuowany na stałe.
- Indie: W miasteczku Madhya Pradesh w Indiach w latach 2011-2013 przeprowadzono program bezwarunkowego dochodu podstawowego w ramach projektu „Basic Income Pilot Project”. Projekt objął 6000 mieszkańców, którzy otrzymywali określoną sumę pieniędzy bez żadnych warunków.
- Hiszpania: W Hiszpanii rozważano wprowadzenie programu bezwarunkowego dochodu podstawowego o nazwie „Ingreso Mínimo Vital”, który miałby wspierać osoby o niskich dochodach. Program ten został wdrożony w 2020 roku.
Alaska ma program podobny do bezwarunkowego dochodu podstawowego, który nazywa się „Permanent Fund Dividend” (PFD) lub po prostu „Alaska Dividend”. To program wypłacania rocznego świadczenia finansowego dla obywateli stanu Alaska, który jest finansowany z dochodów ze sprzedaży ropy naftowej, wydobycia gazu i innych zasobów naturalnych.
Alaska Dividend nie jest dokładnie tożsamy z klasycznym modelem bezwarunkowego dochodu podstawowego, ponieważ otrzymanie tego świadczenia jest związane z kilkoma warunkami. Aby otrzymać PFD, osoba musi spełnić następujące kryteria:
- Być rezydentem stanu Alaska przez co najmniej jeden rok.
- Złożyć wniosek o świadczenie.
- Nie być skazanym za przestępstwo w czasie ubiegłego roku.
Kwota świadczenia w każdym roku zależy od wielu czynników, takich jak dochody z funduszu stałego, liczba kwalifikujących się rezydentów i stan gospodarki stanu. W przeszłości, roczne świadczenie wynosiło kilka tysięcy dolarów dla każdego uprawnionego rezydenta.
Warto zauważyć, że Alaska Dividend jest interesującym i unikalnym przykładem programu, który często jest uznawany za pewien rodzaj bezwarunkowego dochodu podstawowego, chociaż wciąż istnieją pewne wymagania, które trzeba spełnić, aby otrzymać to świadczenie.
W Krakowie w Pigułce pracuje na stanowisku redaktora. Zajmuje się tematami miejskimi. Lubi poznawać nowych ludzi i nowe miejsca.