Całkowity zakaz sprzedaży papierosów już w dwóch krajach [01.08.2023]
Pierwszy kraj na świecie zakazał całkowicie sprzedaży tytoniu. Teraz zrobił to pierwszy kraj w Europie. Wygląda na to, że niedługo na całym kontynencie będzie obowiązywał całkowity zakaz sprzedaży papierosów. Pierwsze kroki w tym zakresie stawia właśnie Unia Europejska.
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
W Holandii, z dniem 1 lipca 2024, wejdzie w życie całkowity zakaz sprzedaży papierosów. Dla osób uzależnionych pozostaną otwarte punkty w których za specjalnym pozwoleniem czy też receptą możliwe będzie zakupienie tego typu produktów. Co ważne, sklepy stoją murem za nowym prawem do tego stopnia, że niektóre już zaczęły wycofywać papierosy ze swojej oferty.
Holandia jest pierwszym europejskim krajem w którym będzie istniał całkowity zakaż sprzedaży papierosów, ale nie pierwszym na świecie. Już w 2004 roku Buthan, spory kraj kraj w Azji, wprowadził całkowity zakaz produkcji i sprzedaży tytoniu. Zasady te są nadal obowiązujące, z minimalnymi wyjątkami dla osób przywożących niewielkie ilości tytoniu do kraju dla własnego użytku.
Surowe przepisy wprowadziła też Australia, która jako pierwsza wprowadziła „opakowania w jednolitym kolorze” w 2012 roku, co oznacza, że wszystkie paczki papierosów są identyczne, pozbawione jakichkolwiek logo i mają wydrukowane na sobie ostrzeżenia dotyczące zdrowia. Ponadto, Australia posiada bardzo wysokie podatki od tytoniu, co sprawia, że jest to jeden z najdroższych krajów na świecie pod względem kosztów papierosów. Jedna paczka kosztuje tam średnio około 70 zł.
Wiele krajów stawia sobie za cel zredukować liczbę palących papierosy do poziomu 5 proc., co oznacza, że kraj były uważany za wolny od papierosów. Wielka Brytania ma zamiar to osiągnąć do roku 2030. Do tego progu najprawdopodobniej dojdzie Szwecja w 2024 roku. Tam zamiast papierosów popularny jest jednak snus, substancja zawierająca nikotynę, podobna do tabaki, którą spożywa się doustnie umieszczając za dolną wargą. Co ciekawe, Polska również miała zamiar zredukować liczbę palaczy i osiągnąć taki status, ale plany pokrzyżowała pandemia. Na stronie GIS pojawiły się nawet specjalne plakaty, jednak szybko okazało się, że była to pomyłka, błąd przy przenoszeniu danych ze starej wersji strony.
Zakazy sprzedaży papierosów wprowadzane są przez niektóre sieci handlowe zarówno w USA jak i w Europie. Lidl ma być pionierem na europejskim rynku, planując zaprzestanie sprzedaży papierosów w Danii w 2028 roku. Możliwe, że zakaz ten rozszerzy na całą Unię Europejską.
Czy Polska zdecyduje się na zakaz sprzedaży tytoniu?
Na razie, sieci handlowe w Polsce nie udzielają komentarzy na temat zakazów w innych krajach i nie informują o ewentualnym wprowadzeniu takiego zakazu w Polsce. Od 2010 roku obowiązuje w Polsce zakaz palenia w miejscach publicznych z wyjątkiem wyznaczonych stref. Od tego momentu, polityka antytytoniowa skupiała się na dalszym ograniczaniu miejsc dozwolonego palenia, edukacji na temat szkodliwości palenia oraz ograniczeniu reklamy i promocji produktów tytoniowych.
Nasz rząd podjął ostatnio pewne kroki. W nowelizacji ustawy o lekach pojawił się zapis, który nie występował w poprzednich projektach. Zakazano używania tytoniu mentolowego w papierosach, podgrzewaczach i tytoniu do samodzielnego skręcania. Nowe przepisy dotyczą nie tylko palaczy konwencjonalnych papierosów, ale także tych, którzy korzystają z podgrzewaczy tytoniu – coraz bardziej popularnej alternatywy, przez wielu uważanej za mniej szkodliwą.
Plan walki z nałogiem przestawił też przez Minister Niedzielski, jednak ani sam minister ani ministerstwo nie podjęło konkretnych kroków w tym zakresie. Plan skupia się na trzech kluczowych obszarach: równości traktowania wszystkich produktów tytoniowych, zmienianiu dyrektywy antytytoniowej Unii Europejskiej i manipulowaniu cenami poprzez akcyzę. Ta ostatnia strategia jest powszechnie stosowana na całym świecie i jest potwierdzona przez badania jako skuteczny sposób na zmniejszenie popytu na tytoń.
Unia chce sama ustalić ceny papierosów
W listopadzie w Panamie odbędzie się spotkanie państw, które podpisały Konwencję Ramową WHO o Ograniczeniu Użycia Tytoniu (WHO FCTC). Komisja Europejska planuje wspólnie z WHO omówić kwestie związane z wysokością akcyzy w całej Unii Europejskiej.
Wojciech Bronicki, który jest byłym dyrektorem Departamentu Podatku Akcyzowego w Ministerstwie Finansów i obecnie pracuje jako doradca podatkowy w Kancelarii Podatkowej BBGTAX, wyraził swoje obawy w rozmowie z serwisem ISBnews. Jego zdaniem, działanie to jest sprzeczne z przepisami i stanowi próbę naruszenia kompetencji Ministerstwa Finansów.
W Krakowie w Pigułce właściwie od początku stworzenia redakcji. Michał jest redaktorem zajmującym się tematami ogólnymi i ciekawostkami, nierzadko zahaczając o Kraków.